Modern insanlar ilk olarak 60.000 ila 100.000 yıl önce Afrika’yı terk ederek Avrasya’ya göç etti. Ancak Türkiye’nin orta kesimlerinde bulunan ve şaşırtıcı derecede insan benzeri özelliklere sahip fosilleşmiş bir iskelet, Homo sapiens’in eski insan atalarının çok daha önce ters yönde yolculuk ettiğini gösteriyor. Daha önce tespit edilemeyen bu homininler, beş milyon yıl önce Doğu Akdeniz bölgesinden Afrika’ya göç etmiş ve evrimsel çizgileri sonunda şu anda insan ataları olarak kabul edilen tüm hominin türlerini üretmiş olabilir.

Bu, Türkiye’deki çeşitli üniversitelerden ve Kanada’daki Toronto Üniversitesi’nden bir grup araştırmacının Communications Biology dergisinde Geç Miyosen dönemine ait bir fosil yatağından çıkarılan bozulmamış kafatasının derinlemesine analizini yayınladıkları çarpıcı sonuçtur. Araştırmacılar, bu kafatasının Anadoluvius adını verdikleri ve 10 milyon yıldan daha uzun bir süre önce Orta ve Batı Avrupa’da evrimleşen eski primatlardan evrimleşmiş olabilecek, daha önce tespit edilmemiş arkaik bir insan cinsine ait olduğuna inanıyorlar.

Araştırmacılar haklıysa, bu, ‘Afrika’dan dışarı’ göçten önce Homo sapiens’in evrimsel tarihine ilgi çekici yeni bir boyut katan bir ‘Asya’dan dışarı’ göç olduğu anlamına geliyor.

Yeni Bir Arkaik İnsan Cinsi Keşfedildi
Avrupa ve Asya’da inanılmaz derecede eski primatlara ait birçok fosil örneği bulunmuştur. Bu iskelet kalıntılarından bazıları, 2015 yılında Türkiye’nin Çankırı ilinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan 8,7 milyon yıllık fosilleşmiş bir kafatası da dahil olmak üzere, Doğu Akdeniz bölgesinde ortaya çıkarılmıştır.

Bu bölge, çok çeşitli türlere ait antik fosiller açısından o kadar zengindir ki “Türkiye’nin Jurassic Parkı” olarak bilinmektedir. Çankırı’daki Çorakyerler bölgesinde son yirmi yılda 8,7 ila yedi milyon yıl öncesine tarihlenen çok sayıda primat kemiği fosili keşfedildi, ancak şimdiye kadar tüm örnekler insanlarla doğrudan akraba olmayan maymunlar olarak sınıflandırıldı.

Ancak bu sınıflandırma doğru olmayabilir. Ankara Üniversitesi Antropoloji Bölümü Başkanı ve Çorakyerler’de uzun yıllar kazı başkanlığı yapan Dr. Ayla Sevim Erol başkanlığındaki uluslararası bir antropolog ekibi, fosilleşmiş kafatası üzerinde yaptıkları yeni bir analiz sonucunda, kafatasının bir maymunun ayırt edici özelliklerine sahip olmadığını ortaya koydu. Aslında, bunun Anadoluvius turkae adını verdikleri yepyeni bir ilkel arkaik insan veya hominin türüne ait olduğuna ikna oldular.

blank

Bu analize dahil edilen taksonların filogenisi, burada sunulan kladogramların çoğuyla tutarlıdır.

Çalışmanın yazarlarının açıkladığı gibi, bu homininlerin birkaç milyon yıl önce Afrika dışında bulunması, mevcut insan evrimi teorisi için radikal sonuçlar doğurmaktadır.

Antropolog ve çalışmanın yazarlarından Dr. David Begun, Toronto Üniversitesi’nin basın açıklamasında şunları söyledi: “Bulgularımız ayrıca homininlerin [tüm eski ve modern primatlar ve insanlar] sadece batı ve orta Avrupa’da evrimleşmekle kalmayıp, muhtemelen değişen ortamlar ve azalan ormanların bir sonucu olarak Afrika’ya dağılmadan önce beş milyon yıldan fazla bir süreyi burada geçirdiklerini ve Doğu Akdeniz’e yayıldıklarını göstermektedir.”

“Anadoluvius’un ait olduğu bu radyasyonun üyeleri şu anda sadece Avrupa ve Anadolu’da tespit edilmiştir.”

Fosilleşmiş kafatası, canlının yüz yapısının neredeyse tamamını içeriyordu ve özellikle bu, araştırmacıların onu diğer hominin türleriyle ilişkilendirmesini sağladı.

Tam yetişkin bir Anadoluvius turkae örneği, dişi bir goril ile yaklaşık aynı boyutta olabilirdi. Ancak, yaşam şekli oldukça farklı olurdu.

Araştırmanın lideri Dr. Ayla Sevim Erol, “Elimizde uzuv kemikleri yok, ancak çene ve dişlerine, yanında bulunan hayvanlara ve çevrenin jeolojik göstergelerine bakılırsa, Anadoluvius muhtemelen yaşayan büyük maymunların orman ortamlarından farklı olarak nispeten açık koşullarda yaşamış” dedi. “Daha çok Afrika’daki erken insanların ortamlarının nasıl olduğunu düşündüğümüze benziyor. Güçlü çeneler ve büyük, kalın mineli dişler, kökler ve rizomlar gibi karasal kaynaklardan gelen sert veya sert gıda maddelerini içeren bir diyete işaret ediyor.”

Anadoluvius’un hominin benzeri özellikleri açıklayıcı olsa da, arkaik insan türlerine benzerliği, araştırmacıların onu modern insanın ve Afrikalı atalarımızın evrimsel öncüsü olarak tanımlamalarının tek nedeni değil.

Çankırı’daki Çorakyerler sahası, birçok farklı türe ait şaşırtıcı çeşitlilikte fosil örnekleri üretmiştir. Araştırmacılar, Anadoluvius’un yaşadığı dönemde bölgede zürafalar, gergedanlar, antiloplar, zebralar, filler, sırtlanlar, siğil domuzları ve modern aslanlara çok benzeyen kedi benzeri canlılar gibi daha sonra Afrika’ya göç edecek hayvanların yaşadığını biliyor.

Dr. Sevim Erol, “Modern Afrika açık ülke faunasının Doğu Akdeniz’den geldiği uzun zamandır biliniyordu ve şimdi bu listeye Afrika maymunlarının ve insanların atalarını da ekleyebiliriz” dedi.

Başka bir deyişle, Afrika’daki hayvanlar milyonlarca yıl önce Anadolu’dan ayrılıp batıya, Afrika’ya göç ettiklerinde Anadoluvius da onlarla birlikte oraya gitmiş olmalı. Erol ve araştırmacı arkadaşları buna inanıyor ve bu mantıklı bir çıkarım gibi görünüyor.

blank

İnsan atalarımız üzerine yapılan bu çığır açıcı çalışmada yer alan
Şekil 5’ten. Erkek Ouranopithecus (fosiller) ve Anadoluvius (döküm)
damaklarının oklüzal görünümleri.

İnsan Atalarımızla İlgili Yerleşik Evrim Teorisi Gerçekten Yıkılacak mı? Bizi İzlemeye Devam Edin
Anadoluvius’un yanı sıra, uzak geçmişte Yunanistan (Ouranopithecus) ve Bulgaristan’da (Graecopithecus) yaşamış maymunlar da tanımlanmış en eski arkaik insanlarla ilgi çekici bir dizi özelliği paylaşmaktadır. Türk ve Kanadalı antropologların araştırmaları, Balkanlar ve Anadolu’daki maymunların Batı ve Orta Avrupa’daki atalarından geldiğini ortaya koyarken, özellikle Anadoluvius’un şaşırtıcı derecede gelişmiş hominin özellikleri, modern insana doğru evrimsel hareketin Afrika’da değil, Avrupa ve Asya’da başladığını gösteriyor.

Dr. Begun, “Bu bulgular, Afrika maymunlarının ve insanların yalnızca Afrika’da evrimleştiği yönündeki uzun süredir devam eden görüşle çelişiyor” diye özetledi. “Erken hominin kalıntıları Avrupa ve Anadolu’da bol miktarda bulunurken, ilk hominin yaklaşık yedi milyon yıl önce orada ortaya çıkana kadar Afrika’da tamamen yoklardı. Bu yeni kanıt, homininlerin Avrupa’da ortaya çıktığı ve diğer birçok memeliyle birlikte dokuz ila yedi milyon yıl önce Afrika’ya dağıldığı hipotezini kesin olarak kanıtlamasa da desteklemektedir.”

Eğer teori doğruysa, Anadoluvius turkae’ye ya da yakın akrabalarına ait fosil kalıntılarının Kuzey Afrika’da, göç yolu boyunca bir yerlerde saklı olması gerekir. Bu tür örneklerin bulunması halinde, şu anda kabul gören insan evrimi hikayesinin kökten ve kalıcı olarak değişmesi gerekecektir. Bu yeni çalışma tek başına bunu başarmak için yeterli olmayacaktır, ancak mevcut paradigmanın nihai olarak alaşağı edilmesine yönelik önemli bir adımı temsil edebilir.